Eurobeleid Van Rompuy ontbeert realiteitszin

Je zou denken dat men in de EU leert van de historie. Maar elke keer weer blijkt het tegendeel. Men denkt juist dat intensivering van de problemen uit het verleden de oplossing biedt. De burgers willen minder EU en minder overheid. De EU wil juist meer budget. Burgers zien met angst en beven hoe de belastingen elke keer omhoog gaan en vragen terecht om verlaging. De EU wil juist een eigen belasting introduceren. In dit artikel wil ik focussen op de keuze rond de eurocrisis. Ook daar zie je keuzes die niet gedragen worden door de bevolking. Ongetwijfeld krijgen we vroeg of laat de rekening gepresenteerd. Laten we hopen dat de EU gaat leren van het verleden.

In de eurocrisis zijn er volgens mij maar drie keuzes. Het eerste scenario is een transferunie en betekent kort gezegd dat de landen die economisch op orde zijn moeten betalen voor de landen die de boel hebben laten versloffen. Helaas zitten we midden in dit scenario. De aanname bij het Verdrag van Maastricht was dat de eurolanden zouden convergeren naar een vergelijkbaar economisch niveau. De kern is de balans tussen export en import. Als er meer geëxporteerd wordt dan geïmporteerd, dan wordt er geld verdiend. Is het omgekeerde het geval, dan moet er geld bij. Voor de eurolanden werd ervan uitgegaan dat ze zich zo zouden ontwikkelen dat ze hun eigen broek op konden gaan houden. Dan is er dus geen transferunie nodig. Wat is sinds die tijd gebleken? Dat dit volstrekt is mislukt. Dat is overigens niet verwonderlijk. Destijds heeft de SGP ook al aangegeven dat het een illusie is om te denken dat landen voldoende convergeren en mede daarom tegen de euro gestemd.

Redenerend vanuit die transferunie, kun je twee kanten op. Je kunt proberen het gebrek aan convergentie te repareren door niet alleen maatregelen te nemen waardoor men zich aan het tekort en de norm voor de staatsschuld houdt, maar ook structurele maatregelen te nemen opdat die convergentie wel optreedt. Denk aan zorgen voor effectieve belastingheffing, het opheffen van belemmeringen op de arbeidsmarkt en het voorkomen van monopolieposities. Daarmee zit je in scenario 2. Ik hoor Partij van de Arbeid, VVD, CDA, D66 daarvoor pleiten. Ze  geloven daar echt in. Nu is geloven een groot goed in de samenleving, maar als je op dit terrein naar de feiten kijkt, moet je wel een heel sterk geloof hebben. Kijk naar de cijfers over de economische ontwikkelingen sinds de invoering van de euro. Je ziet dan geen convergentie naar een vergelijkbaar niveau. Integendeel zelfs. Je  ziet divergentie, ook na alle maatregelen die we in de afgelopen jaren hebben genomen..

Dat is ook logisch. Kijk naar de beschikbaarheid van natuurlijke hulpbronnen, dan zie je dat daar gigantische verschillen zijn tussen landen. Let op de aard van de bedrijvigheid, dan kan het niet anders dan dat het ene land meer exporteert dan het andere. Kijk naar de arbeidsmentaliteit en verwacht dan maar eens een vergelijkbare productiviteit van arbeid. Kijk naar de beschikbaarheid van arbeidskrachten, bijvoorbeeld als gevolg van verschillen in vergrijzing, en bereken dan eens wat dat betekent voor verschillen in economische groei. Het is gewoon onvoorstelbaar dat de eurolanden naar een vergelijkbaar niveau zullen toegroeien.

"De visie van ‘Europapresident’ Van Rompuy en het kabinet, die denken dat je er met één munt komt, is absoluut geen oplossing voor de lange termijn."

Daarmee kom je in scenario 3, waarin je uitgaat van de realiteit van divergentie. Je kunt daarbij wel degelijk landen bij elkaar voegen op basis van hun economische kracht. Op zijn minst heb je dan een groep sterke landen en een groep minder sterke landen. En als je meerdere groepen hebt, zul je óf een transferunie hebben óf een eigen munt voor die groepen. Ik ben het ermee eens dat je daar op korte termijn niet met alle landen naartoe kunt, maar de visie van ‘Europapresident’ Van Rompuy en de kabinetsvisie, die denken dat je er met één munt komt, is absoluut geen oplossing voor de lange termijn.

Mijn conclusie is dat het rapport van Van Rompuy in de papierversnipperaar mag. Het heeft ons zeer verbaasd dat hij niet uitgaat van de inherente verschillen in verdiencapaciteit, terwijl er geen sprake is van een serieuze convergentie. Als je de kwaal niet helder aanwijst, zal de remedie ook falen. In één klap naar nieuwe munten levert teveel onzekerheid op. Maar organisch daarnaar toegroeien kan wel. Laten we beginnen met Griekenland. Dat is beter voor ons, maar ook voor de Grieken zelf. Hen aan het euroinfuus houden, leidt niet tot genezing van de patiënt.

De SGP vindt het rapport van de Brusselse luchtfietser Van Rompuy dus geen goede gids voor de toekomst van de eurozone. Wij pleiten voor een koers die de werkelijkheid als vertrekpunt neemt. Er zijn gewoon inherente verschillen tussen eurolanden en die verschillen moeten op langere termijn ook hun beslag krijgen in verschillende munten. Wie dit scenario niet serieus neemt, zal blijven vergaderen over de toekomst van de euro. Laten we stoppen met eindeloos vergaderen, leren van het verleden, en de problemen nu eindelijk eens echt aanpakken.