Felle strijd tussen Rome en Berlijn over emissieschandaal – Keek Tajani andere kant op?

De toon wordt harder tussen Rome en Berlijn. In een interview met het boulevardblad Bild am Sonntag heeft de Duitse minister van Verkeer Alexander Dobrindt (CSU) geëist dat auto’s met illegale uitschakelingsmechanismen voor het emissiefilter van Fiat-Chrysler terug worden geroepen.

Van Duitse zijde wordt al enige tijd de beschuldiging geuit dat Fiat gebruik maakt van mogelijkheden tot illegale emissiemanipulatie, zoals eerder aan het licht kwam van Volkswagen. Berlijn is daarenboven geërgerd door de ogenschijnlijke weigering van de Italiaanse overheid om mee te werken aan opheldering van de zaak. In Italië roepen de uitlatingen van Dobrindt heftige reacties op. Zo vroeg Sergio Marchionne, chef van de Amerikaans-Italiaanse autofabrikant zich af of Dobrindt iets illegaals gerookt had. Ook de Italiaanse minister van Verkeer, Graziano Delrio reageerde verontwaardigd: “Men geeft een soeverein land als Italië geen bevelen.” Het ministerie van Verkeer in Rome voert verder aan dat men eigen onderzoek heeft gedaan naar het model Fiat 500X en daarbij geen manipulaties gevonden heeft. Volgens Rome is een gedetailleerd rapport ook aan de Duitse overheid gegeven en zou er verder met de Europese Commissie samengewerkt worden.

Sinds Antonio Tajani, die van 2010 tot 2014 eurocommissaris voor Industie was, in aanmerking kwam om voorzitter te worden van het Europees Parlement, is er hernieuwde kritische aandacht in de Duitse media voor de rol van de Europese Commissie in het emissieschandaal. In 2016 doken er berichten op, volgens welke ambtenaren van de Europese Commissie mogelijk al in 2010 aanwijzingen hadden voor dergelijke manipulatiepraktijken in de auto-industrie. Zo schreef Der Spiegel over interne documenten van de Europese Commissie uit 2010, waarin het ging om manipulaties en discrepanties tussen de emissiewaarden bij de toelating van types en in het dagelijkse verkeer.

Vooral de toenmalige eurocommissaris voor Industrie worden verwijten gemaakt. Volgens onderzoek van het tijdschrift Wirtschaftswoche werd Tajani al in juli 2012 door een manager van een toeleverancier van een autofabrikant over softwaremanipulaties bij emissiemetingen geïnformeerd. Ook is de beschuldiging geuit dat Tajani in november 2015 de contactgegevens van de klokkenluider openbaar gemaakt zou hebben en de manager daarmee blootgesteld zou hebben aan gevolgen voor zijn arbeidsleven.

De Wirtschaftswoche meldt ook dat medewerkers van de Europese Commissie dermate geïrriteerd waren over de passiviteit van hun chef, dat ze aanwijzingen over emissiemanipulaties aan de Amerikaanse milieuorganisatie ICCT hebben doorgegeven. Deze informatie zou dan de aanleiding zijn geweest voor een procedure van de Amerikaanse overheidsdienst Environmental Protection Agency, die zich echter alleen op Volkswagen en niet op het deels Amerikaanse Fiat-Chrysler richtte.

Inmiddels buigt zich een onderzoekscommissie van het Europees Parlement over de vraag of de Europese Commissie en regeringen van lidstaten ten aanzien van de manipulaties van emissiewaarden van dieselvoertuigen te lang de andere kant op hebben gekeken.