Gemilitariseerd Italië – Willoos in Amerikaans vaarwater

Het was niet de oorlog waarmee Italië zich blijvende roem heeft vergaard onder de volkeren – daarvoor zijn veeleer de kunst en de manier van leven als redenen aan te wijzen. Desalniettemin bevindt het land zich in een toestand van militarisering, alsof het overleven van Europa er van afhing.

Ter verklaring van deze eigenaardige toestand is het belangrijk om te weten waar dan al die krijgslieden vandaan komen die in Italië hun intrek genomen hebben. Het gaat namelijk merendeels niet om Italianen, maar om Amerikanen. Van de bijna duizend militaire bases die de Verenigde Staten, deels gezamenlijk met andere NAVO-lidstaten onderhouden, bevinden zich er zo’n honderd in Italië.

De veiligheidsbehoefte van het land zelf, rechtvaardigt een dergelijke mate van militarisering niet. De geografische ligging van het land maakt echter een strategische positionering tegen zowel Noord-Afrika als het Midden-Oosten mogelijk.

De Italiaanse journalist Antonio Mazzeo, voormalig raadslid in Pisa en defensiedeskundige, zegt: “Italië is in de afgelopen tijd letterlijk gekoloniseerd door steunpunten van de NAVO en de VS.” Rome heeft volgens Mazzeo niets in te brengen. Volgens zijn gegevens zijn er momenteel zo’n 10.000 Amerikaanse soldaten en ondersteunend personeel in Italië gestationeerd, de gezinnen komen daar nog bij. Meer zorgen maakt de journalist zich echter over het materieel van de Amerikanen. Op Italiaanse bodem zijn zo’n 60 à 90 kernkoppen opgeslagen en er is sprake van een toename. “Vanzelfsprekend schendt dat het non-proliferatie-verdrag, dat ook de Italiaanse regering ondertekend heeft”, aldus Mazzeo.

Men kan niet zeggen dat we niet wisten dat de kernkoppen zich op Italiaans grondgebied bevinden.

Het is een vergelijkbare situatie als in het Duitse Ramstein of het Nederlandse Volkel, waar de VS eveneens kernwapens gereed houden voor inzet. Even illegaal en eveneens stilzwijgend geduld door de regering. Net als in Nederland of Duitsland kunnen in Italië in geval van een internationale crisis kernkoppen beschikbaar gesteld worden om er Italiaanse gevechtsvliegtuigen mee uit te rusten.

Een ander punt waar Mazzeo bezwaar tegen maakt, is dat Amerikaanse militairen de steunpunten behandelen alsof ze Amerikaans territorium zijn en zich buiten de Italiaanse wet stellen, Italiaanse functionarissen wordt desgewenst de toegang en de jurisdictie ontzegt. De Italianen zijn volgens de journalist slechts ten dele baas in eigen huis en tegenover de Amerikaanse militairen zijn ze het volstrekt niet. “Daarbij staat de Italiaanse overheid Amerikaanse en NAVO-militairen dikwijls een stationering in civiele objecten toe.”

“Meerdere Italiaanse bases worden aan landen ter beschikking gesteld die geen lid zijn van het bondgenootschap. Zo worden steunpunten en proefterreinen op Sardinië regelmatig gebruikt door Israël en Arabische landen als Saoedi-Arabië en Qatar.” Over dergelijke activiteiten wordt in de media van het land niets gemeld en zodoende is er bij het publiek ook niets over bekend. Dat helpt het karakter van het systeem te versluieren. Mazzeo maakt zich daarbij geen illusies:

De NAVO is nooit een verdedigingsstructuur geweest. Ze deed het zo voorkomen ten tijde van de Koude Oorlog. Maar na de val van het IJzeren Gordijn werd de agressieve imperialistische rol van deze alliantie openbaar.

Met het oog op het nabij gelegen Libië heeft de Italiaanse regering zich bereid verklaard, een Amerikaanse militaire interventie in dat land te ondersteunen. Sinds het door de NAVO gebombardeerd is, heerst er namelijk anarchie. Nieuwe bombardementen door de NAVO moeten daarin uitkomst bieden.

Naar verluidt wil men in Libië de IS-eenheden die daar voet aan de grond hebben gekregen verdrijven. Met zijn ondersteuning van een nieuwe militaire interventie in Libië, kan Italië zich zelf tot doelwit van terroristische aanslagen maken, zo vreest Mirko Molteni, die onder andere voor het vakblad Analisi Difesa schrijft. “Interventie van Italië in Libië vergroot de toch al grote terreurdreiging.” Molteni verwacht echter dat die dreiging nauwelijks nog af te wenden is, want naar zijn inschatting “beweegt Italië zich al jaren willoos in Amerikaans vaarwater”.

Een vergelijkbare inschatting is die van de publicist Mario Sommosa:

Kennelijk zijn de Verenigde Staten in de wereld de dominerende macht en Italië – niets anders dan een kolonie, die slechts een illusoire onafhankelijkheid gegarandeerd wordt.

Langzaam begint een deel van het Italiaanse publiek zich zo bewust te worden van de stand van zaken. Zo maakte in februari van dit jaar het nieuws dat de Amerikaanse inlichtingendienst naast secretaris-generaal van de Verenigde Naties Ban Ki Moon en de Duitse bondskanselier Angela Merkel ook de voormalige Italiaanse premier Silvio Berlusconi afgeluisterd had, een onverwachte reactie los.

Toen er in eerste instantie sprake was van het afluisteren van de Duitse bondskanselier en de Franse president, voelde men zich in Italië zowaar vernederd: “Ze luisteren ons niet af, omdat we geen invloed hebben”, zo licht Sommosa dit gevoel toe. Toen echter bleek dat in ieder geval ook Berlusconi slachtoffer was geworden van de Amerikaanse afluisterpraktijken, heette het in de mainstream-media dat Italië er weer zeker van kon zijn dat het er toe doet.

Sommosa zelf houden andere vragen bezig: Wat heeft de Italiaanse contra-spionage gedaan? Was ze niet in staat er iets tegen te doen of heeft ze de afluisteroperatie geduld of misschien zelfs geassisteerd? “Als er sprake is van ondersteuning, betekent dat, dat we geen lakeien van Amerika maar slaven ervan geworden zijn.”

Lees ook:

• Hoog tijd om de NAVO op te doeken
• Strategie van de spanning in Italië in de jaren ’60 en ’70
• Lubbers heilzame lafheid
• Stay-behind-netwerk van de NAVO steeds betrokken in Turkse staatsgrepen
• VS verplaatsen deel kernwapens van Turkije naar Roemenië
• Oostenrijkse strijdkrachten: Kapot bezuinigd op NAVO-koers
• Waarom moest Khadaffi eigenlijk weg?