0
Items
€0,00
Jemen: Verenigd Koninkrijk verkocht verboden clusterbommen aan Saoedi-Arabië
Het dodental in Jemen loopt zo hoog op dat het internationale Rode Kruis “complete mortuarium-eenheden” (1) doneert aan ziekenhuizen die nog overeind staan. Een coalitie van Arabische landen onder leiding van Saoedi-Arabië en gesteund, geadviseerd en bewapend door de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk voert al anderhalf jaar een illegale oorlog in het land in het zuiden van het Arabisch schiereiland.
“De ziekenhuizen kunnen het niet aan”, aldus Rima Kamal, een in Jemen werkzame zegsvrouw van het Rode Kruis. “Het kan gebeuren dat in één ziekenhuis op één dag meer dan 20 doden binnen gebracht worden. Het mortuarium van een gemiddeld ziekenhuis is qua capaciteit niet toegerust om een dergelijke instroom van lijken te kunnen verwerken.”
“Het is niet zo gebruikelijk voor het internationale Rode Kruis om mortuaria te doneren”, zo merkt ze op. “Het feit dat we dat nu wel doen, zegt iets over de omvang van de menselijke tragedie in Jemen.” Het Rode Kruis heeft lijkzakken en gekoelde opslagfaciliteiten gedoneerd aan drie ziekenhuizen en er zit “meer in de pijpleiding”.
Wapenhandel
Ondertussen merkt de internationale charitatieve organisatie Oxfam op dat “De Britse regering is overgeschakeld van een enthousiaste ondersteuner van het internationale Wapenhandelsverdrag naar een van de voornaamste overtreders ervan.” (2) Het Wapenhandelsverdrag trad in december 2014 in werking en is ondertekend door 130 staten, 87 hebben geratificeerd, waaronder het Verenigd Koninkrijk.
“Britse wapens en militaire steun geven voeding aan een wrede oorlog in Jemen, die juist die mensen treft die het Wapenhandelsverdrag zou moeten beschermen. Scholen, ziekenhuizen en woonhuizen zijn, in strijd met het oorlogsrecht, gebombardeerd.”
“De Britse regering is in staat van ontkenning en wanorde over haar wapenverkopen aan de door de Saoedi’s geleide coalitie die een bombardementencampagne voert in Jemen. Ze heeft haar eigen parlement misleid over haar toezicht op wapenverkopen en haar internationale geloofwaardigheid is in gevaar omdat ze zich verbindt tot bepaald gedrag maar in werkelijkheid het tegenovergestelde doet.”
“De Britse regering heeft wapens geleverd aan de Arabische coalitie voor gebruik in de oorlog in Jemen, inclusief uitvoerlicenties voor 3.3 miljard pond aan wapens in 12 maanden vanaf maart 2015 [..] Het Verenigd Koninkrijk voorziet Saoedi-Arabië ook van militair advies en personeel, zowel personeel van het Ministerie van Defensie als private aannemers.”
Ironisch genoeg was de Britse regering een van de architecten van het Wapenhandelsverdrag. Het verdrag is er op gericht de handel in conventionele wapens te reguleren en zo bij te dragen aan de wereldvrede, het terugdringen van menselijk lijden en het voortbrengen van transparantie en verantwoordelijk handelen “door en onder staten”. De Britse regering laat maar weer eens zien dat papier geduldig is.
Clusterbommen
In april stuurde Amnesty International een deskundig team naar Jemen (3), dat vast stelde dat de Arabische coalitie clusterbommen van Britse makelij had gebruikt. Clusterbommen zijn verboden voor ratificerende landen van de Conventie over clustermunitie, waaronder het Verenigd Koninkrijk.
Het team van Amnesty trof een BL-755 van Britse makelij, “een bijzonder akelig model, dat bestaat uit een grote bom die in de lucht opent om 147 kleinere explosieve bommetjes uit te strooien over een breder gebied. Wanneer de bommetjes ontploffen werpen ze een stroom gesmolten metaal uit, die ontworpen is om metalen pantser te doorboren. Hierna spatten ze in meer 2.000 splinters uiteen, waarbij iedereen in de nabijheid gedood en verminkt wordt.”
Als ze bij inslag niet exploderen, dan blijven ze op de grond liggen, verspreid over het gebied, waarna ze door een trilling, bijvoorbeeld als iemand het gebied betreedt, alsnog kunnen afgaan. Zo gebeurt het wel dat kinderen of volwassenen die slecht op de hoogte zijn er op stappen of het oprapen en gedood of verschrikkelijk verminkt worden. Uit interviews met overlevenden bleek dat “Dergelijke incidenten dagen, weken of soms zelfs maanden na het afwerpen van de bommen door de coalitie plaats vonden.”
Amnesty heeft er bij de Britse regering op aangedrongen om opheldering te geven over het gebruik van deze wapens door de Saoedi’s, waarop men slechts te horen kreeg dat Britse ministers “verzekeringen” van de Saoedi’s hadden ontvangen dat de wapens “naar behoren gebruikt” werden.
“Op 22 juli 2016, de laatste dag van het parlement voor het zomerreces, gaf de Britse regering toe dat ze parlementsleden zes maal misleid had over onderzoeken naar het gedrag van Saoedi-Arabië in Jemen.”
Hoewel Amnesty er herhaaldelijk van verzekerd werd dat er geen sprake was van schending van internationaal recht, “[..] is nu duidelijk dat er helemaal geen onderzoeken [daarnaar] zijn uitgevoerd.” Het lijkt er op dat wanneer het gaat om massavernietigingswapens in alle soorten en maten, Britse regeringen van welke kleur ook seriële leugenaars bevatten. Irak werd vernietigd op basis van de leugens dat het massavernietigingswapens had en Jemen wordt vernietigd met wapens die de Britten zelf verkocht hebben.
In een ander rapport (4) maakt Amnesty het punt dat “Clustermunitie verboden is door meer dan 100 landen waaronder het Verenigd Koninkrijk. Actievoerders stellen dat het Verenigd Koninkrijk een sterke morele verantwoordelijkheid heeft om er voor te zorgen dat clusterbommen – zoals de BL-755 – die in het verleden verkocht werden opgespoord worden en dat maatregelen getroffen worden om bestaande voorraden te vernietigen. Er wordt algemeen vermoed dat de Britten sinds de jaren ’80 en ’90 grote hoeveelheden clustermunitie verkocht heeft aan Saoedi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten (die eveneens onderdeel uitmaken van de door de Saoedi-Arabië geleiden militaire coalitie) en het is een bekend feit dat deze landen ze op voorraad hebben.”
De Britse regering maakt zich allicht meer zorgen over de vraag om restitutie van de aankoopsom, wanneer ze van de Arabische staten zouden vragen hun voorraad clusterbommen te vernietigen, dan om de Jemenitische levens die op het spel staan.
In het noorden van Jemen zijn veel dorpen “bezaaid met onontplofte bommetjes”. En geitenhoeder vertelde de onderzoekers: “In het gebied hiernaast, hangen er bommen aan de bomen.”
‘Tornado’-gevechtsvliegtuigen
Maar dat is nog niet hele verhaal over de Britse betrokkenheid: “De BL-755 is ontworpen om afgeworpen te worden door Britse Tornado gevechtsvliegtuigen, waarvan het Verenigd Koninkrijk er tientallen heeft verkocht aan Saoedi-Arabië. Aangezien het bekend is dat het Verenigd Koninkrijk enkele honderden specialistische ondersteuningsmedewerkers heeft die nauw samenwerken met de Saoedische luchtmacht, waarschuwt Amnesty dat enige betrokkenheid van Brits personeel [..] een duidelijke schending van de Conventie over clustermunitie zou vormen.”
Een ‘Tornado’ van de Saoedische luchtmacht tijdens Operatie ‘Desert Storm’, februari 1991. Saoedi-Arabië bezit zo’n tachtig Tornado’s en heeft Britse contracten lopen voor een upgrade van de wapensystemen daarvan die in 2020 afgerond moet worden.
In december van vorig jaar gaven Amnesty en Saferworld opdracht voor een juridische opinie van vooraanstaande experts in het internationaal recht, professort Philippe Sands QC, professor Andrew Clapham en Blinne Ní Ghrálaigh van Matrix Chambers in Londen. (5)
Zij concludeerden dat “iedere goedkeuring door het Verenigd Koninkrijk van de overdracht van wapens en aanverwante voorwerpen aan Saoedi-Arabië [..] in omstandigheden waarin dergelijke wapens mogelijkerwijs gebruikt zullen worden in het conflict in Jemen, met inbegrip van het in stand houden van de blokkade van Jemenitisch territorium, en in omstandigheden waar hun einddoel niet beperkt is, een schending door het Verenigd Koninkrijk van haar verplichtingen onder binnenlands, Europees en internationaal recht in zou houden.”
Ze stelden ook dat de Britse regering met recht gehouden kan worden “feitelijke kennis” te hebben “van het gebruikt door Saoedi-Arabië van wapens, met inbegrip van door het Verenigd Koninkrijk geleverde wapens, bij aanvallen gericht tegen burgers en burgerdoelen, in schending van het internationaal recht”, sinds ten minste mei 2015.
Het is ook van belang op te merken dat van de honderd licenties voor wapenexporten naar Saoedi-Arabië, de grootste posten gevechtsvliegtuigen en bommen daarvoor zijn.
Matthew Norman vat de hele stinkende, moorddadige zaak goed samen in The Independent van 23 augustus jongstleden:
“Na de Verenigde Staten eindigen in de medaillespiegel op de Olympische Spelen is misschien iets dat niet vaak voorkomt. Jaar na jaar op de tweede plaats eindigen na Amerika in de mondiale liga van netto wapenexporteurs roept het beeld op van een toewijding aan het uitventen van dodelijk wapentuig naar welk regime dan ook – hoe weerzinwekkend ook – dat er het geld voor heeft om ze te kopen.”
Lees ook:
- Jemen: De grootste humanitaire crisis van dit moment
- Jemen heeft vrede nodig, maar Amerika is geen geloofwaardige bemiddelaar
3. https://www.amnesty.org.uk/exposed-british-cluster-bombs-used-deadly-attacks-yemen
