Junckers laatste zet

door | 23 mei 2019

Tegen het einde van zijn termijn als voorzitter van de Europese Commissie onderneemt voorzitter Jean-Claude Juncker nog een laatste rooftocht om op financieel en sociaal terrein meer centralisatie binnen de EU te bewerkstelligen. Het zou tot protest moeten leiden, maar wordt nauwelijks opgemerkt.

Jean-Claude Juncker heeft van begin af aan benadrukt dat hij als Commissievoorzitter de EU tot een centraal geleide staat wilden ontwikkelen, waarin de lidstaten dus tot provincies worden. Inmiddels heeft de centralisatie in het buitenlands beleid, economisch beleid en juridisch vorm gekregen. Aan de centralisatie van het defensiebeleid, financieel beleid en de vorming van een schuldenunie wordt gewerkt.

Sociaal beleid

Maar al te graag zou de EU ook de bevoegdheid voor sociaal beleid naar zich toe trekken. Dat zou betekenen dat failliete lidstaten uit het zuiden naar de sociale potten van de noordelijke lidstaten kunnen grijpen. De EU slaagde er tot nog toe echter niet in deze bevoegdheid te krijgen, omdat er geen meerderheid gevonden kon worden. Voor besluiten over sociaal- en belastingbeleid geldt namelijk het unanimiteitsvoorbehoud.

Unanimiteitsvoorbehoud

Juncker wil nu de zwakke positie of afwezigheid van de Britten uitbuiten om het unanimiteitsvoorbehoud voor belasting- en sociaal beleid op de helling te zetten, zodat voor besluiten daarover een ‘gekwalificeerde meerderheid’ volstaat. Een gekwalificeerde meerderheid wil zeggen 55 procent van de lidstaten die samen tenminste 65 procent van de gehele EU-bevolking vertegenwoordigen.

Gekwalificeerde meerderheid

Zo’n gekwalificeerde meerderheid zouden Frankrijk en de zuidelijke EU-lidstaten makkelijk bereiken. Als de noordelijke EU-lidstaten derhalve mee zouden gaan in het afschaffen van het unanimiteitsvoorbehoud, geven ze zich daarmee over aan praktisch onbeperkte plundering van de noord-Europese potjes door de zuidelijke lidstaten.

Centralisatie van (belasting)bevoegdheden

Juncker wijst er terecht op dat de meerderheid van de kandidaten voor het Europees Parlement in diverse noordelijke EU-lidstaten voor meer centralisatie van bevoegdheden is. Verder verstopt hij de centralisatie van de sociale systemen handig in de door de meeste landen gewenste centralisatie van de belasting op digitale bedrijven, die Ierland en Luxemburg als belastingoases tot nog toe verhinderen met behulp van het unanimiteitsvoorbehoud.

Schuldenunie

In de ruis van de campagne voor een in principe tamelijk machteloos Europees Parlement, is Junckers rooftocht in het financiële en sociale domein tot nog toe aan de aandacht ontsnapt. Als Juncker slaagt in zijn opzet worden alle schulden van de zuidelijke lidstaten ook onze schulden en worden onze belastingopbrengsten de hunne. De zuidelijke lidstaten zouden dan de pensioen- en werkloosheidsuitkeringsstelsels kunnen centraliseren, oftewel hun voorzieningen kunnen laten meefinancieren door het noorden.

Protest blijft uit

Eigenlijk zou er nu in landen als Duitsland een storm van verontrusting en protest op moeten gaan of Junckers rooftocht te verhinderen. Het feit dat de Duitse regering niet luid weerwerk beidt en ook de Duitse media het thema niet bespreken, doet vrezen voor de verwezenlijking van Junckers plannen.