Laat je niet leiden door angst (?)

door | 2 augustus 2018

Steeds vaker kom ik het argument tegen “maar laat je je niet leiden door angst?”. Dit stuk gaat over de kosmopolitisch-grootstedelijke klasse, die het debat bepaalt en de niet-positieve denkbeelden wegzet als angstige bekrompenheid, als tactiek om zelf aan de macht te kunnen blijven

Iemand las de correspondentie tussen mijzelf en Maarten Boudry. En zei hierover:

Conservatief scoort algemeen hoger op conscientieusheid, maar ook op emotie (zoals angst). Van deze emoties zijn er zes in de standaard HEXACO test: die hebben een normale verdeling. Een bevolking bestaat daarmee uit verschillende persoonlijkheden met daaruit voortvloeiende politieke voorkeuren (50-56% erfelijk). De variatie die de natuur graag genereert zorgt voor de mogelijkheid van evolutie. Sommige veranderende omstandigheden bevoordelen bepaalde variaties. Jullie zullen ongetwijfeld allebei overtuigd zijn dat jullie voorkeuren de beste reactie zijn op de huidige situatie. Als je deze persoonlijkheidsleer interessant vindt, kan ik je de lezingen van Jordan Peterson hierover aanraden.

Een verstandig debater is natuurlijk altijd huiverig voor psychologisch reductionisme. Voor je het weet wordt een argument teruggebracht tot: “Maar dit zegt u omdat u bang bent! Uw hele betoog komt voort uit angst!” Dan zijn we direct terug bij Pechtold: “We zien Nederland als een open land! Niet als een land dat zich achter de dijken verschuilt en angstig is voor vreemde luchtjes in de portiek!”

De psychische achtergrond van een argument zegt totaal niets over de waarheid van het argument. Justificatie (rechtvaardiging) is iets anders dan genese (ontstaan). Neem nu het woord ‘islamofobie’: dit komt neer op het psychologiseren van een politiek standpunt (anti-islamisme, het niet willen dat de islam politieke invloed verwerft) en dit herverpakken tot ‘angstige mensen die niet met een complexe werkelijkheid kunnen omgaan en aan een geestelijke stoornis lijden’.

Tegen wat ik nu stel, kan men tegenwerpen dat je niet vanuit angst mag beslissen – maar waarop is die aanname gebaseerd?

Ik zal u zeggen waarop dat is gebaseerd. De heersende cultuur is tsjakka-optimisme. Hippe winnaars van de globalisering versus reactionaire tokkies. ‘Gaaf land!’, ‘Niet klagen vanuit de zijlijn!’ enzovoorts. Bij elkaar opgeteld is het best simpel. Stel je bent grootstedelijk kosmopoliet. Jouw papa heeft een dikke baan bij de overheid en is vermogend genoeg om tegen anderen te zeggen dat zij zich ‘flexibel moeten opstellen’ en ‘lekker moeten gaan ZZP’en’. Je hebt geld zat om lekker te studeren. Moslims wonen toch in een andere wijk. Fijn GroenLinks & D66 stemmen want modieus en hip.

Er zijn ook verliezers van de globalisering maar die mensen zie je als reactionaire losers die niet mee kunnen met een veranderende wereld. Ze zijn eigenlijk een beetje autistisch en gewoon bang om met bruine mensen in aanraking te komen. Ze zijn inflexibel en stemmen daarom op PVV of SP – geestelijk zijn ze niet flexibel en niet dynamisch genoeg om mee te deinen op de golven van de open wereld, de globale wereld economie. Dit is conservatief white trash dat niet doorheeft dat het 2018 is, dat het multiculturalisme onafwendbaar is: zij willen zich achter de dijken verschuilen!

Wat ik hierboven beschreef is het denken van 95% als het niet meer is van alle Hilversum-elites. Bijna alle kranten. Sowieso alle dagbladen. Alle talkshows. En 9/10 mensen die daar aan tafel zitten denken zo – want ze komen allemaal uit dezelfde netwerkjes, lopen bij dezelfde sportscholen, sturen hun kinderen naar dezelfde prestigieuze scholen. Dus zodra iemand aankomt met kritische bespiegelingen, klit deze klasse samen en zeggen ze: “Jij laat je leiden door angst.” En daarmee deugt je motief niet, en dus deug je niet als mens, en maakt het niet meer uit wat je zegt.

2 sep: Caféavond deel twee: Verhalen uit de samenleving in Rotterdam

Hiermee heb ik het frame verklaard om kritische bespiegelingen die niet passen in de belangen van de heersende urbane klasse weg te zetten als ‘angst’. Zodra iemand als ‘angstig mens’ is aangemerkt, is alles wat hij of zij verder zegt al gediskwalificeerd. Debatten worden niet gewonnen op inhoud, maar door de sociale positie en het psychische profiel van de spreker te ondermijnen.