Oostenrijk: milieubewuste FPÖ-kandidaat wint verrassend eerste ronde presidentsverkiezingen

door | 25 april 2016

Norbert Hofer, vice-voorzitter van het lagerhuis van het Oostenrijkse parlement heeft zondag verrassend de eerste ronde van de Oostenrijkse presidentsverkiezingen gewonnen.

Hofer kwam in de peilingen in de aanloop naar de verkiezingen niet verder dan zo’n 24% van de stemmen, terwijl de kandidaat van de Groenen, Alexander van der Bellen lange tijd voorop ging. Zondag behaalde Hofer, volgens de voorlopige uitslag, met maar liefst 36,4% van de stemmen een verrassend sterke overwinning.

Hofer haalde evenwel geen absolute meerderheid, zodat hij het in de tweede ronde tegen Van der Bellen op moet nemen, die met een teleurstellende 20,38% van de stemmen als tweede eindigde.

In de tweede ronde is het vooral de vraag wat de burgerlijke kiezers zullen doen. Dat de meerderheid van de kiezers van de sociaaldemocratische kandidaat Hundstorfer, die zo’n 11 procent haalde, voor Van der Bellen zal kiezen ligt voor de hand. Maar de keuze van de kiezers van de onafhankelijke kandidaat Irmgard Griss en de ÖVP-kandidaat Khol ligt allicht verdeelder.

De tweede ronde kan dus nog spannend worden. Hoewel het ambt van bondspresident van Oostenrijk vooral een ceremoniële functie inhoudt, zou er een sterke symboolwerking van uitgaan, wanneer het voor het eerst door een politicus van de FPÖ bekleed wordt. Sowieso houdt de overwinning in de eerste ronde de stemming er in bij de FPÖ, die in 2018 de parlementsverkiezingen hoopt te winnen om daarna de oppositie- voor de regeringsbankjes te kunnen verruilen. Van der Bellen heeft al aangegeven als president een bondskanselier van de FPÖ niet te willen beëdigen.

Hofer is getrouwd en heeft vier kinderen. Hij studeerde luchtvaarttechniek, zette zich als bestuurslid van Eurosolar Austria voor hernieuwbare energie in, en ijverde als energie- en milieuwoordvoerder van de FPÖ-fractie in het Oostenrijkse parlement voor het afschaffen van wetgeving die kernenergie bevoordeelt.

Alexander van der Bellen is een beeldbepalende politicus van de Groenen, die grotere populariteit geniet dan zijn partij. Van der Bellen studeerde economie en was hoogleraar Openbare Financiën in Berlijn en later aan diverse Oostenrijkse universiteiten verbonden. In de jaren negentig stapte hij over van de SPÖ naar de Groenen en werd al snel partijleider. Onder zijn leiderschap zette de partij een stijgende lijn in bij opeenvolgende verkiezingen, totdat de partij in 2008 terugviel en hij aftrad.

Het goede resultaat voor de kandidaat van de nationaal-conservatieve FPÖ zal mede voortkomen uit de grote stroom migranten die Oostenrijk momenteel te verwerken krijgt. Uit een recente peiling kwam naar voren dat drie kwart van de bevolking voor betere grenscontrole is.