Polen graaft kanaal om Kaliningrad te vermijden

De Poolse president Andrzej Duda heeft plannen getekend voor de bouw van een kanaal door de Wislaschoorwal. De plannen worden geraamd op 880 miljoen Poolse guldens, omgerekend zo’n 200 miljoen euro.

Het kanaal moet het Wislahaf verbinden met de Bocht van Dantzig. Door de aanleg van het kanaal kunnen diepliggende schepen uit de zeehaven van Elbing de Oostzee bereiken zonder door Russische wateren te hoeven varen. Momenteel moeten schepen om van het Wislahaf naar de Oostzee te komen door de straat van Baltiejsk (Pillau), dat in de Russische exclave Kaliningrad ligt. Baltiejsk is een belangrijke Russische marinehaven.

De locatie waar het kanaal moet komen

De Poolse regering wijst vooral op het belang van de plannen voor de nationale veiligheid. Reddingsboten en schepen van de kustwacht krijgen hierdoor gemakkelijker toegang tot de haf, aldus het Poolse ministerie van Maritieme Economie en Binnenvaart in een toelichting.

Gezien de grote kosten die gemoeid gaan met de aanleg, laat zich denken dat ook economische motieven een grote rol spelen. Zo zou de oude Hanzestad Elbing door het kanaal denkbaar een aantrekkelijker haven worden voor de overslag van goederen, die nu nog relatief gering is. Daarnaast is het denkbaar dat er op termijn een tweede terminal voor LNG, oftewel vloeibaar aardgas, wordt ingericht, naast de bestaande terminal aan de monding van de Oder. Met de aanvoer van LNG wil de Poolse regering de afhankelijkheid van Russisch gas verkleinen. Het vloeibare aardgas dat per schip aangevoerd moet worden, is echter wel duurder dan het Russische aardgas per pijpleiding.

Milieuactivisten zijn tegen de plannen voor het kanaal. Zij wijzen er op dat de plannen de migratieroutes van diverse diersoorten zouden verstoren.

Een haf is een strandmeer bij de monding van een rivier, dat van de zee gescheiden wordt door een schoorwal. De Oostzee ken drie grote haffen, het Oderhaf ten noorden van Stettin, het Wislahaf en het Koerse Haf tussen Kaliningrad (Koningsbergen) en Klaipeda (Memel) in Litouwen. Het Wislahaf wordt, anders dan de naam doet vermoeden niet door de rivier de Wisla (Weichsel), die direct in de Bocht van Dantzig uitmondt, gevoed, maar door een zijtak van de Wisla. Via die zijtak hebben binnenvaartschepen vanuit Elbing wel toegang tot de Wisla, die langs belangrijke Poolse steden als Thorn, Warschau en Krakau stroomt.

De constructie van het 1,3 kilometer lange kanaal moet aangevat worden in 2018. In 2022 zou het kanaal gereed moeten zijn.