Trump haalt troepen weg uit Syrië

Met een simpele tweet gaf Donald Trump gisteren de Amerikaanse troepen het bevel zich terug te trekken uit Syrië. Hoeveel dat er precies zijn is onduidelijk. Officieel gaat het om 2.000 soldaten maar dat is vermoedelijk een grove onderschatting. Daar moeten immers zeker ook allerlei huurlingenlegertjes bij gerekend worden. Verder zijn er ook Franse en vermoedelijk Britse soldaten aanwezig. En deze zullen zo te horen dan ook vertrekken.

Totaal onverwacht

De beslissing van Trump komt totaal onverwacht zelfs al had hij reeds herhaalde malen laten verstaan zijn troepen er te willen weghalen. Maar nog recent kondigde de Amerikaanse generaal Joseph Dunford, de chef van de Generale Staf, aan dat men 40.000 leden van de Koerdische YPG/PKK en wat Arabische huurlingen ging trainen en bewapenen. Tot woede van Turkije.

Verder had generaal John Mattis, minister van Defensie, vorige week nog het bevel gegeven om aan de Turkse grens observatieposten in te richten om de PKK/YPG zo te beschermen tegen mogelijke Turkse invallen. De zaak dreigde dan ook te escaleren tot een oorlog tussen de VS en Turkije, twee leden van de NAVO. En dus is er de vraag wat nu met beider relaties?

Volgens de persberichten zouden de Amerikanen vandaag en morgen al hun civiel personeel verbonden aan Buitenlandse Zaken terugtrekken en de militairen volgens het persbureau Reuters binnen de 30 tot 60 dagen. Het bericht kwam voor zowat alle Amerikaanse betrokken bij dit dossier zowel bij het Pentagon als de CIA en Buitenlandse Zaken als een totale verrassing.

De Franse regering noch het leger hebben tot heden echter voor zover geweten al publiek op de zaak gereageerd. De zaak werd in Parijs tot heden er ook grotendeels stilgehouden. Of hoe het Franse imperialisme zich nog maar eens belachelijk maakte. De Force de Farce!

Over die aanwezigheid van het Amerikaanse leger in Oost-Syrië zijn in Washington de voorbije maanden allerlei tegengestelde verklaringen afgelegd. De laatste meest voorkomende versie was dat men er zou blijven zolang er sprake was van een Iraanse militaire en politieke aanwezigheid in Syrië. Daarover nu niets meer. De teneur van Trump is dat ISIS is verslagen en zijn soldaten dus weg kunnen, liefst nu al.

In wezen is ISIS echter nog niet geheel verslagen en resten er nog twee gebieden waar ze overleven. Een stuk woestijn ten westen van de Eufraat dat omsingeld is door het Syrische leger.

En dan is er een zone van een drie kilometer breed en 15 kilometer lang gelegen langsheen de oostelijke oever van de Eufraat tot de Iraakse grens. De YPG/PKK slaagde er recent met heel veel moeite Hajin, de enige echte stad in dit gebied te veroveren.

Vermoedelijk zal het Syrisch en Iraakse leger dit nu voor hun rekening nemen. De Iraakse luchtmacht voerde hier trouwens met akkoord van Damascus al aanvallen uit. Voor het Syrische leger is het gewoon de rivier oversteken. Ze hebben trouwens op de oostelijke zijde van de Eufraat al enkele bruggenhoofden.

Heropbouw Syrië en Irak saboteren

In wezen poogde de VS via haar positie in het oosten van het land nog steeds haar wil aan Syrië op te dringen. Dit zoals met Libië in duizenden stukken uiteen slaan kon wel niet meer, maar het land verzwakken was nog steeds het plan. En daarom moest president Bashar al Assad en de Baath-partij, veruit de krachtigste politieke fractie, weg. Een natte droom in Israël en de vrienden in de VS. In wezen echter een grote illusie.

Naast de troepen ten oosten van de Eufraat zijn er ook nog Amerikaanse militairen in het grensstadje al Tanf. Strategisch belangrijk daar het ligt op de autoweg van Damascus naar Bagdad, de Iraakse hoofdstad. Verder zouden er officieel nog zo’n 5.000 Amerikanen in Irak zitten. En de druk is daar erg groot om hen het land uit te zetten.

De grenspost van al Tanf ligt langs de wegverbinding die essentieel is voor de economische heropleving van beide landen. Deze vormt immers de snelste route tussen de havens aan de Middellandse Zee en die aan de Perzische Golf.

Het zijn belangrijke transitlanden. Maar door de Amerikaanse bezetting van al Tanf blijft die weg geblokkeerd en raakt de economie van beide landen moeilijk op dreef. Wat de bedoeling van de VS is.

Ook is er in die zone een zeer groot vluchtelingenkamp dat maar mondjesmaat hulp krijgt daar de VS dit feitelijk verbied. De vlakbij gelegen soldaten daarentegen hebben niets tekort. Ze worden daarbij gesteund door een lokale terreurgroep die leeft van de smokkel naar dat kamp. Een erg winstgevende zaak.

De vraag is wat er nu gaat gebeuren met de YPG/PKK en de vele in de regio verspreidde affiches van Abdoellah Öcalan, de Grote Leider van de groep. Veel kans tegen het Syrische leger maken ze niet zodat weerstand bieden een bij voorbaat verloren zaak is. Ze hebben immers geen vliegtuigen of zwaar geschut.

Vermoedelijk zal men dit via onderhandelingen oplossen waarbij de regering in Damascus een heel beperkte vorm van autonomie zal toestaan. Het zal in de verdere onderhandelingen met zekerheid een Turkse basiseis zijn. Er is trouwens in dat gebied nu reeds groot ongenoegen over bijvoorbeeld het schoolcurriculum dat de YPG/PKK wil invoeren. Het gebied is immers etnisch zeer divers.

Verraad

De YPG/PKK heeft nu in wezen de keuze tussen een Turkse invasie en het snel sluiten van een akkoord met de regering in Damascus. Gaan ze ditmaal de juiste keuze maken? Zullen ze ervoor kiezen om de held uit te hangen en zoals in het district Afrin ten onder gaan in een bloedig gevecht met Turkije? Of maken ze voor eenmaal de juiste keuze en sluiten ze een deal met de Syrische regering?

Hun Amerikaans avontuur is als te verwachten hen duidelijk slecht bekomen. Als huurlingen trokken ze op vraag van de VS naar de stad Rakka en de provincie Der Ezzor met vermoedelijk duizenden doden tot gevolg. Honderden kilometers ver. En nu….. Verraad en de dolk in de rug zoals bij de YPG/PKK te horen zou zijn.

Althans volgens het Syrisch Observatorium voor de Mensenrechten, een Britse nieuwsdienst. De VS zou volgens de nu circulerende verhalen de YPG/PKK vooraf zelfs niet eens verwittigd hebben. Een voor de VS klassiek verhaal dat alleen onkundigen nog verrast.

Wel is er in de VS als kon verwacht worden groot verzet tegen de via een tweet aangekondigde en door bronnen bij het leger bevestigde berichten. Zo pogen de generaals toch nog iets te redden van hun militaire positie.

Dat lijkt echter eerder op een achterhoedegevecht om zo het gezicht te redden dan op iets anders. Ook haviken als de Republikeinse senator Lindsey Graham uiten hun ongenoegen. Maar dat is eveneens klassiek. Eens havik altijd havik.

Of dat veel gaat helpen om de relatie tussen Turkije en de VS te verbeteren is echter twijfelachtig. De haat in Turkije tegen de VS is immers te diep om te hopen op veel beterschap. De zware verklaringen aan het adres van de VS komende van Erdogan en de Turkse regering zullen vermoedelijk wegblijven. Meer niet.

Toegenomen fierheid

Kort voor Kerstmis 2016 wist het Syrische leger en haar bondgenoten het oosten van de stad Aleppo te veroveren. Juist op tijd zodat men in de ganse stad uitbundig Kerstdag en Nieuwjaar kon vieren. Twee jaar later kan, op de provincie Idlib na, het ganse land nu feesten. De oorlog tegen Syrië loopt naar zijn einde en de wederopbouw is al volop bezig maar zal een werk van lange adem zijn. Het land likt zijn wonden.

Normaal zou begin volgend jaar ook een 150 man sterk constitutioneel comité gevormd worden om een nieuwe politieke structuur uit te werken. Ook kwam de Soedanese president Omar al Bashir deze week op bezoek in Damascus, het eerste Arabische staatshoofd sinds 2011. Het is een duidelijke verdere stap in de richting van het normaliseren van de relaties van Syrië met de Arabische Liga.

De al die oorlogsjaren in Syrië verblijvende pater Daniel Maes, verbonden aan het klooster van Postel in Mol en Qara in Syrië, ziet in het land een opvallend toegenomen fierheid. Begrijpelijk want het heeft de grootste Westerse coalitie ooit weten te verslaan. Waarbij die vele tientallen miljarden dollars uitgaven om het land in stukken te hakken.

Syrië voerde al een serie oorlogen tegen Israël, o.a. in Libanon, en heeft nu voor het eerst duidelijk gewonnen. De twee laatsten in Libanon eindigden op een gelijk spel. Nu is er de overwinning. In Israël moet men angstig de toekomst tegemoet zien.

De Amerikaanse terugtrekking betreft misschien maar 2.000 manschappen maar geostrategisch is dit het einde van de Pax Americana in het Midden-Oosten. Vandaag maakte Trump wereldgeschiedenis.